Της Μαρίας Μελεσσανάκη

Ζώντας φέτος στο ίδιο σπίτι με μια έφηβη που προετοιμάζεται για πανελλήνιες εξετάσεις, επιβεβαιώνω καθημερινά πόσο λάθος είναι το εκπαιδευτικό μας σύστημα!

Ό,τι  τραβήξαμε εμείς πριν από 30 χρόνια περνώντας από αυτή την ψυχοφθόρα διαδικασία, περνούν και οι σημερινοί μαθητές της Γ Λυκείου! Δυστυχώς δεν έχει αλλάξει τίποτα! Δυστυχώς ακόμη η εκπαίδευση δεν αντιμετωπίζεται σωστά!

Ένα έμφυτο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης ύπαρξης είναι η περιέργεια να μάθεις κάτι καινούριο.  Δείτε τα παιδιά στο νηπιαγωγείο.  Πάνε με χαρά. Ρωτάνε, ζωγραφίζουν, τραγουδούν, χορεύουν, μαθαίνουν παίζοντας! Και δείτε τα παιδιά πως έρχονται στο Δημοτικό. Και ακόμη χειρότερα στο γυμνάσιο. Για το λύκειο δεν τολμώ να αναφέρω!  Όταν  το σχολείο είναι κλειστό, λάμπουν τα προσωπάκια τους σαν τον ήλιο!! 

Μα γιατί; Νόμιζα πως τα παιδιά  χαίρονται να μαθαίνουν και πως το σχολείο είναι χώρος μάθησης άρα και χαράς.

 Πολύ συχνά στη μετάβαση ενός μαθητή από τη μια βαθμίδα στην άλλη ακούγονται τα παρακάτω σχόλια:

«Κάνε ότι κάνεις, παίξε όσο παίξεις, γιατί του χρόνου ξεκινάς δημοτικό! Στο μεγάλο σχολείο δεν έχει τέτοια! Τέλος το παιχνίδι!» 

«Ακόμη και στο σπίτι;»  Ρωτά εύλογα το παιδί; 

«Ποιο σπίτι; Δεν θα μένεις σπίτι και πολύ! Και όσο θα είσαι εκεί θα έχεις να γράψεις στο τετράδιο, να συμπληρώσεις φωτοτυπίες, να διαβάσεις ανάγνωση» Μόλις τελειώνουμε μ αυτά θα έχει  να πας μπαλέτο, κολυμβητήριο και αγγλικά!  Και όλα αυτά στην Α΄ Δημοτικού! Γιατί ο κατάλογος των υποχρεώσεων μέσα κι έξω από το σχολείο δεν έχει τελειωμό.

Στην Ε΄ και την  ΣΤ  τάξη δημοτικού τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα! Τα λόγια των μεγαλύτερων και οι συμβουλές ηχούν καθημερινά στα παιδικά αυτάκια:

« Μάθε να διαβάζεις παπαγαλία! Αποστήθιση στην ιστορία ειδικά!  Στο γυμνάσιο δεν πρόκειται να περάσεις ούτε την α΄ τάξη!» 

Δεν είναι λίγες οι φορές που μου ζητήθηκε ο λόγος από γονείς μαθητών μου, γιατί στην ιστορία καθυστερούμε τόσο πολύ την ύλη κάνοντας έρευνα, μελετώντας τις πηγές, συζητώντας γεγονότα ή δραματοποιώντας ένα ιστορικό γεγονός.  Ο βραχνάς της ύλης που πρέπει να βγει, έχει περάσει και στους γονείς!

Γιατί  θα πρέπει τα βιβλία της ιστορίας να είναι απλή παράθεση γεγονότων χωρίς καμία σύνδεση μεταξύ τους; 

Γιατί η εικονογράφηση να είναι τόσο φτωχή; Γιατί πρέπει να είναι τόσο βαρετά;

Γιατί στα βιβλία της γλώσσας να έχουμε συνταγές μαγειρικές για να διδαχτούμε την προστακτική κι όχι ένα ποίημα;

Γιατί Θα πρέπει η προετοιμασία για τις πανελλήνιες να ξεκινά από την Γ΄ Δημοτικού;

Τα μαθηματικά σ αυτή την τάξη είναι τόσο δυσκολονόητα,  που είναι ικανά να μπερδέψουν κι έναν ενήλικα.;   Η μυθολογία, αυτό το υπέροχο κομμάτι της ιστορίας μας, «καίγεται» στην γ δημοτικού, από τον τρόπο που αφηγείται τους μύθους και καμία φορά σοκάρει τον 8χρονο μαθητή περιγράφοντας τα καμώματα του Δια με τις Θεές!

Η νέα εκπαιδευτική μεταρρύθμιση θα πρέπει να απαντήσει σ αυτά τα ερωτήματα με αλλαγές, αλλιώς είναι αποτυχημένη πριν καν ξεκινήσει.

Αλλαγή στην διδακτέα ύλη και στην ποσότητα αλλά και στην ποιότητα! Αλλαγή στον τρόπο διδασκαλίας! Ουσιαστική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.  Αλλαγή των απαιτήσεων που έχουμε από τους μικρούς μαθητές.

Αντί  το εκπαιδευτικό σύστημα να καθοδηγείται  για να  μοιράζει ρετσινιές σε όσους αρνιούνται να μπουν στο χάος της παπαγαλίας, (εσύ έχεις μαθησιακές δυσκολίες, εσύ δυσλεξία, εσύ είσαι μάλλον με οριακή νοημοσύνη) , και να κάτσουν στο θρανίο ακίνητοι για 7 ώρες βγάζοντας εύκολα το συμπέρασμα πως πάσχουν από υπέρ κινητικότητα, να σκύψει πάνω από τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές και να δει τις πραγματικές ανάγκες. Να ακούσει τις κραυγές αγωνίας των μαθητών των εκπαιδευτικών και των γονιών τους!

Δεν αντέχουμε άλλο να βλέπουμε τα παιδιά μας να τυραννιούνται δουλεύοντας τόσο σκληρά, χωρίς στην ουσία να μαθαίνουν τίποτα!  Να μισούν κάθε μέρα τη λέξη «μαθαίνω», γιατί την έχουν συνδέσει με την παπαγαλία! Να κάνουν ιδιαίτερα για να βοηθηθούν , αλλά τελικά κι εκεί να κάνουν απλά καλύτερη εξάσκηση στην αποστήθιση.  Να διαβάζουν ατέλειωτες ώρες μόνο και μόνο για να γράψουν καλά κι όχι για να μάθουν. Να μην μπορούν να εκφραστούν παρά του ότι στην έκθεση έχουν 19. ! Να κλείνονται κάθε μέρα και περισσότερο στα κινητά και στα ηλεκτρονικά παιχνίδια για να μη σκέφτονται τι τους συμβαίνει.

Έχουμε ευθύνη! Εμείς οι μεγαλύτεροι έχουμε ευθύνη!  Τώρα που γίνεται ο εθνικός διάλογος για την παιδεία, ας μην επικεντρωθούμε πάλι στον τρόπο διορισμών, επιλογής στελεχών και αξιολόγησης των εκπαιδευτικών,  χωρίς προηγουμένως να έχουμε σκύψει και αξιολογήσει το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα.  Ας σκεφτούμε λίγο πως θα θέλαμε να είναι το σχολείο,  που πάει το παιδί μας. Τέρμα ποια οι εκπτώσεις στις ανάγκες τους και στα θέλω τους. 

Ας θυμηθούμε αυτό που έλεγε ο Albert Einstein που και ο ίδιος αποφοίτησε  από το σχολείο φέροντας την ρετσινιά του κακού μαθητή:  "Η εκπαίδευση δεν είναι η αποστήθιση γεγονότων. Αλλά η εκγύμναση  του μυαλού να σκέφτεται!"